Akademik Tezlerde Vancouver ve APA Karşılaştırması

Akademik dünyada tez yazımı; hem bilimsel bilginin üretimi hem de etik standartların gözetilmesi anlamına gelir. Tezler, sadece özgün bulgular değil, aynı zamanda kullanılan kaynakların doğruluğu ve düzeniyle de değerlendirilir. Türkiye’de ve dünyada en çok tercih edilen iki sistem olan Vancouver ve APA formatları, farklı disiplinlerde kökleşmiş iki büyük ekolün temsilcileridir. Sağlık bilimlerinde Vancouver, sosyal bilimlerde APA öne çıkar. Peki, bu iki sistem tezlerde nasıl uygulanır, aralarındaki temel farklar ve avantajlar nelerdir?
1. Vancouver ve APA: Temel Mantık ve Felsefe
Vancouver
-
Numara Bazlı Sistem: Metin içinde köşeli parantezle veya üst simgeyle kaynak numarası verilir. Kaynakça, metinde geçtiği sıraya göre dizilir.
-
Kısa ve Pratik: Metin içinde yazar soyadı veya yıl gösterilmez. Sadece numara ile atıf yapılır.
-
En Çok Kullanıldığı Alanlar: Tıp, biyoloji, sağlık bilimleri, bazı mühendislik ve fen bilimleri.
APA
-
Yazar-Tarih Sistemi: Metin içinde yazar soyadı ve yıl birlikte verilir. (Örn: (Kaya, 2021))
-
Alfabetik Kaynakça: Kaynakça, yazar soyadına göre alfabetik olarak dizilir.
-
En Çok Kullanıldığı Alanlar: Psikoloji, eğitim, sosyal bilimler, beşeri bilimler.
2. Metin İçi Atıf Sistemlerinin Karşılaştırması
Vancouver
-
Her yeni kaynak için metinde bir numara verilir: “…kanıtlanmıştır [5].”
-
Aynı kaynak tekrar geçtiğinde yine aynı numara kullanılır.
-
Çoklu kaynaklarda virgül veya kısa çizgiyle sıralama: ([3,6-8])
-
Paraphrase veya doğrudan alıntı fark etmeksizin numara zorunludur.
APA
-
Atıfta doğrudan yazar soyadı ve yıl belirtilir: “…kanıtlanmıştır (Demir, 2021).”
-
Doğrudan alıntıda sayfa numarası eklenir: “…kanıtlanmıştır (Demir, 2021, s. 45).”
-
Çoklu kaynaklarda yazarlar ve yıllar virgülle ayrılır.
3. Kaynakça ve Bibliyografya Düzeni
Vancouver
-
Kaynakça, metinde ilk geçtiği sıraya göre numaralandırılır.
-
Her kaynağın başında numarası olur.
-
Şablonlarda yazar adı, makale başlığı, dergi adı, yıl, cilt, sayı ve sayfa numarası bulunur.
APA
-
Kaynakça, yazar soyadına göre alfabetik dizilir.
-
Her kaynağın başında numara yoktur.
-
Şablonda yazar(lar), yıl, başlık, dergi/kitap adı, cilt, sayı ve sayfa numarası yer alır.
4. Tablo, Şekil ve Görsel Atıfları
Vancouver
-
Tablo veya şekil altında köşeli parantezle numara verilir.
-
Ek açıklama ya da telif notu eklenir.
-
Metin içinde tablo/şekil numarasıyla atıf yapılır.
APA
-
Tablo veya şekil altına “Not:” ile başlayan kısa açıklama ve kaynağın kısa gösterimi eklenir.
-
Metinde tablo veya şekle atıf, yazar ve yıl ile yapılır.
5. Elektronik ve Multimedya Kaynaklarda Farklar
Vancouver
-
Erişim tarihi ve URL bilgisi mutlaka belirtilir.
-
Video, podcast, interaktif uygulamalar için özel Vancouver şablonları vardır.
APA
-
DOI (Digital Object Identifier) ve URL belirtilir.
-
Erişim tarihi sadece içeriğin değişebilir olduğu kaynaklarda zorunludur.
-
Multimedya için kaynak türüne uygun APA şablonları kullanılır.
6. Kullanım Kolaylığı ve Disipliner Alışkanlıklar
-
Vancouver, kısa ve pratik atıf yapısıyla özellikle uzun ve kaynak yoğun metinlerde tercih edilir.
-
APA, yazar-tarih gösterimiyle okurun kaynağa hemen ulaşmasını sağlar, özellikle literatür taramalarında avantajlıdır.
-
Her iki sistemin de otomatik yönetim yazılımları (Zotero, Mendeley, EndNote vb.) desteklenir.
7. Sık Yapılan Hatalar ve Dikkat Edilmesi Gerekenler
-
Vancouver’da alfabetik dizim yapmak; APA’da ise sıralama numarası vermek büyük bir yanlıştır.
-
Her iki sistemde de eksik yazar adı, yıl ya da sayfa bilgisi hata sebebidir.
-
Tablo ve şekil atıflarında sistemin kendi şablonuna sadık kalmak gerekir.
8. Tezlerde Hangi Sistemi Seçmeli?
-
Alanınıza ve üniversitenizin kılavuzuna bakmalısınız.
-
Sağlık, fen ve teknik bilimlerde Vancouver; sosyal ve beşeri bilimlerde APA daha yaygındır.
-
Yabancı üniversite veya dergiye gönderilecek tezlerde ilgili kurumun yazım kuralları kontrol edilmelidir.
Sonuç: Hangisi Sizin İçin Daha Uygun?
Vancouver ve APA, farklı akademik geleneklerin, disiplinlerin ve pratiklerin ürünü olarak her biri kendi içinde güçlü ve geçerlidir.
Bir tez yazarı olarak:
-
Kendi disiplininizin standartlarına sadık kalın,
-
Üniversitenizin tez yazım kılavuzunu ve danışmanınızın önerilerini dikkate alın,
-
Kaynakça otomasyon araçlarını kullanın,
-
Her iki sistemin de şablonlarını ve örneklerini sık sık kontrol edin.
Unutmayın, doğru referans sistemiyle hazırlanan tez, hem etik açıdan güvenli, hem de bilimsel açıdan evrensel bir değere sahip olur.
Akademi Delisi, eğitim ve akademik destek alanında kapsamlı hizmetler sunan öncü bir platformdur. Öğrencilerin akademik başarılarına yön verirken, onları bilgiyle buluşturmayı ve potansiyellerini en üst düzeye çıkarmayı amaç edinmiş bir ekibiz. Sitemiz bünyesinde ödevlerden projelere, tezlerden makalelere kadar geniş bir yelpazede destek sağlıyoruz. Alanında uzman yazarlarımız, öğrencilere özgün içerikler sunarken, aynı zamanda onlara araştırma, analiz ve yazım konularında rehberlik ederek kendilerini geliştirmelerine yardımcı oluyor.
Akademik hayatın zorluklarıyla başa çıkmak artık daha kolay. Akademi Delisi olarak, öğrencilere sadece ödevlerinde değil, aynı zamanda araştırma projelerinde, tez çalışmalarında ve diğer akademik gereksinimlerinde de destek sağlıyoruz. Sunduğumuz kaliteli hizmetler sayesinde öğrenciler zamanlarını daha verimli bir şekilde kullanabilirler. Uzman ekibimiz, her bir öğrencinin ihtiyaçlarına özel çözümler üreterek, onların akademik hedeflerine ulaşmalarına katkı sağlar.
Gelişmiş kaynaklara erişimden akademik yazım kurallarına, araştırma yöntemlerinden kaynakça oluşturmaya kadar her aşamada öğrencilere destek sunan Akademi Delisi, eğitimde yeni bir perspektif sunuyor. Amacımız, öğrencilere sadece geçici çözümler değil, aynı zamanda uzun vadeli öğrenme ve başarıya giden yolda rehberlik etmektir.
akademik tez vancouver apa alfabetik kaynakça apa atıf şablonu apa bibliyografya apa citation style apa elektronik kaynak apa kaynak yönetimi apa kaynakça düzeni apa kaynakça şablonu apa mendeley apa metin içi atıf apa multimedya apa tezde dikkat kaynak gösterme sistemleri sağlık bilimlerinde vancouver sosyal bilimlerde apa tez yazım kılavuzu tez yazımında vancouver tezde apa mı vancouver mı tezde apa örneği tezde doğru atıf tezde kaynak gösterme tezde vancouver örneği vancouver apa farkı vancouver apa karşılaştırması vancouver atıf şablonu vancouver bibliyografya vancouver citation style vancouver elektronik kaynak vancouver endnote vancouver kaynak sırası vancouver kaynak yönetimi vancouver kaynakça düzeni vancouver kaynakça şablonu vancouver metin içi atıf vancouver mı apa mı vancouver multimedya vancouver tez otomasyon vancouver tezde dikkat vancouver ve apa örnekleri