karar günlüğü - Akademi Delisi (Proje Yaptırma)

Akademide Nitel Verilerin Kodlanması Süreci

Nitel verilere kod vermek, yalnızca metnin kenarına “etiket” düşmek değildir; ham insan deneyimini, görüşme odasındaki nefesi, odak grupta dalgalanan duyguyu, günlüklerdeki küçük ama kritik dönüşleri sistemli, izlenebilir ve karar verdiren bir bilgiye çevirmektir. Akademik dünyada kodlama süreci, bir yazılımın (NVivo, MAXQDA, Atlas.ti, Taguette vb.) sunduğu düğmelerden çok daha fazlasıdır: araştırma sorusunun doğası, bakış açınızın (paradigmanızın)…
Devamı

İçerik Üreticisi 19 Ekim 2025 0

Akademide Ölçek Geliştirme Aşamalarında Veri Analizi

Bir ölçek geliştirmek, yalnızca “soruları yazmak” ya da “bir güvenilirlik katsayısı üretmek” değildir; bir kavramı ölçülebilir bir dünyaya dikkatle ve etik bir biçimde taşımaktır. Bu yolculukta veri analizi, kapıdan içeri girer girmez değil, kapı açılmadan önce başlar: kavramsal çerçevenin inşası, içerik haritasının çıkarılması, uzman yargısının toplanması, pilot çalışmaların planlanması, madde davranışlarının gözlenmesi, ölçeğin iç örgüsünün…
Devamı

İçerik Üreticisi 17 Ekim 2025 0

Akademik Tezlerde Faktör Yapılarının Açıklanması

Bir ölçek veya ölçüm aracı geliştirdiğinizde, asıl mesele yalnızca “kaç madde var?” sorusunu yanıtlamak değildir; hangi maddelerin hangi kavramsal boyutu ne kadar iyi taşıdığını, boyutların birbirleriyle nasıl komşuluk kurduğunu ve bu mimarinin kuramla ne kadar tutarlı olduğunu ikna edici biçimde anlatmaktır. İşte bu noktada “faktör yapılarının açıklanması” bir teknik rapor adımı olmaktan çıkar, tezinizin anlam…
Devamı

İçerik Üreticisi 16 Ekim 2025 0

Akademide Nicel Analiz İçin Uygulamalı Örnekler

Nicel analiz, akademik çalışmaların yalnızca “istatistiksel testler” bölümünden ibaret değildir; sorudan modele, ölçümden yoruma, belirsizlikten karara uzanan bütün bir düşünme zinciridir. İyi bir nicel çalışma; veriyi toplamadan önce araştırma tasarımını netleştirir, ölçüm düzeylerini tanımlar, varsayımları düşünür, duyarlılık senaryolarını planlar, etik dil ve yeniden üretilebilirlik ilkeleriyle raporlar. Bu yazı, farklı disiplinlerden alınmış uygulamalı sahneler üzerinden, akademide…
Devamı

İçerik Üreticisi 15 Ekim 2025 0

Akademik Raporlarda Güven Aralıklarının Belirtilmesi

Akademik metinlerde sayılar yalnızca “bir nokta tahmini” olarak bırakıldığında, gerçeği olduğundan daha kesin gösterme tehlikesiyle karşı karşıya kalırız. Oysa bilim, belirsizlikle birlikte düşünme cesaretidir. İşte bu nedenle güven aralıkları, araştırma raporlamasının omurgasında yer alır: Okura “tahminimizin etrafında makul olarak hangi değerler gezinir?” sorusunun dürüst bir yanıtını verir. Güven aralıkları, bir çalışmanın tekrar edilebilirliğini, genellenebilirliğini ve…
Devamı

İçerik Üreticisi 10 Ekim 2025 0

Akademik Tezlerde SPSS ile Temel Test Uygulamaları

Lisansüstü tezlerde veriyi yalnızca “analiz etmek” yetmez; asıl mesele, araştırma sorusunu doğru teste çevirmek, varsayımları düşünmek, raporlama dilini akademik standartlarla hizalamak ve bulguyu pratik önem ile bağlamlandırmaktır. SPSS, bu yolculukta butona basınca sonuç veren bir “sihirli kutu” değildir; aksine, karar defteri tutmayı, ölçüm düzeyini tanımayı, eksik verinin gölgesini görmeyi ve anlatıyı etik bir üslupla kurmayı…
Devamı

İçerik Üreticisi 8 Ekim 2025 0

Akademide Varyans Analizi Sonuçlarının Yorumlanması

Akademik çalışmalarda “fark var mı?” sorusu, yalnızca rakamsal bir merak değildir; öğretim programlarını iyileştirmekten klinik uygulamalara yön vermeye, toplumsal politikaları şekillendirmeye kadar uzanan pratik sonuçları vardır. Bu soruya en sık başvurulan yöntemlerden biri Varyans Analizi’dir: aynı anda birden çok grubun ortalamalarını karşılaştırmayı ve bu karşılaştırmayı “rastlantıdan öte” bir zemine oturtmayı amaçlayan, güçlü ve esnek bir…
Devamı

İçerik Üreticisi 5 Ekim 2025 0

Akademik Raporlamada Ortalama ve Standart Sapma

Akademik bir çalışmanın gücü, yalnızca gelişmiş yöntemler kullanmasından değil, verilerini doğru ve anlaşılır bir dille raporlamasından gelir. Bu raporlamanın omurgasını, nicel veride iki temel kavram oluşturur: ortalama ve standart sapma. Ortalama, bir dağılımın merkezi eğilimini; standart sapma ise gözlemlerin bu merkezin etrafındaki yayılımını anlatır. Fakat bu iki ölçüyü doğru biçimde kullanmak, yalnızca iki sayı yazmaktan…
Devamı

İçerik Üreticisi 4 Ekim 2025 0

Akademi Dünyasında Veri Analizine Yönelik Eğilimler

Akademinin veri analizi pratiği, yalnızca yeni istatistiksel tekniklerin ortaya çıkmasıyla değil; etik–hukuki çerçeveler, açık bilim standartları, hesaplama altyapıları, yapay zekâ (YZ) ve büyük dil modelleri (LLM), yeniden üretilebilirlik ve bilimsel bütünlük gibi çok katmanlı dinamiklerle birlikte evriliyor. Bugün bir tezin veya makalenin “iyi” sayılması, sadece p-değeri veya model performansıyla değil; kanıt mimarisinin şeffaflığı, veri–kod–rapor zincirinin…
Devamı

İçerik Üreticisi 2 Ekim 2025 0

Akademide Anket Verilerinde Tematik Kodlama

Anket araştırmalarında açık uçlu sorular, katılımcıların kendi kelimeleriyle duygu, düşünce ve deneyimlerini ifade etmelerine izin vererek nicel verilerin kaçırdığı incelikleri yakalar. Ancak bu anlatılar, araştırma sorusuna uygun anlam kategorilerine dönüştürülmediği sürece, raporda yalnızca etkileyici alıntılardan ibaret kalır. Tematik kodlama, açık uçlu yanıtları sistematik biçimde tema–alt tema–örnek alıntı üçgeniyle yapılandırarak; nicel analizle köprü kurar, politika ve…
Devamı

İçerik Üreticisi 28 Eylül 2025 0

Akademide Sosyal Medya Verilerinin Analizi

Sosyal medya verileri—tweet’ler, gönderiler, yorumlar, beğeniler, yeniden paylaşımlar, ağ bağlantıları, etiketler ve hatta “görüntülenme” gibi türeyen göstergeler—akademik araştırmalarda giderek daha merkezi bir konuma yerleşti. Eğitimden sağlığa, siyasetten ekonomiye, afet yönetiminden kültürel çalışmalara kadar geniş bir yelpazede davranış, duygu, etkileşim ve bilgi yayılımı inceleniyor. Ancak bu veriler, ölçme hataları, örnekleme çarpıklıkları, bot etkinliği, platform algoritmaları ve…
Devamı

İçerik Üreticisi 21 Eylül 2025 0

Akademik Proje Verilerinin SPSS ile Kodlanması

Akademik bir projenin en “sessiz” ama en kritik aşaması veri kodlama sürecidir. Kodlama; ham verileri (anket yanıtları, test puanları, gözlem formları, cihaz çıktıları) analize hazır bir yapıya dönüştürme sanatıdır. SPSS bu dönüşüm için kullanışlı bir arayüz (Variable View/Data View), tutarlı etiketleme (Labels), eksik veri politikaları (Missing Values), yeniden kodlama (Recode), türetme (Compute), çoklu yanıt setleri…
Devamı

İçerik Üreticisi 17 Eylül 2025 0

Akademi Araştırmalarında Ki-Kare Testi Örnekleri

Ki-kare (χ²) testleri, akademik araştırmalarda kategorik veriler üzerinden hipotez sınamak için kullanılan en yaygın yöntemlerden biridir. İster bir anket çalışmasında “cinsiyet × bölüm tercihleri” ilişkisini, ister bir klinik araştırmada “tedavi grubu × yanıt durumu” bağlantısını, isterse eğitimde “okul türü × başarı düzeyi” dağılımını inceleyin; çoğu kez ilk başvurduğunuz araçlardan biri ki-kare bağımsızlık testi olur. Buna…
Devamı

İçerik Üreticisi 15 Eylül 2025 0

Akademide Anket Analizi Yaparken Dikkat Edilecek Noktalar

Anket analizi, akademik araştırmalarda en yaygın kullanılan veri toplama ve yorumlama yöntemlerinden biridir; ancak en sık hatanın da bu aşamada yapıldığını kabul etmek gerekir. Çünkü anket, yalnızca soruların katılımcılara yöneltilmesi ve cevapların sayısallaştırılması değildir: örneklem stratejisi, soru yazımı, ölçek tasarımı, ölçme geçerliği ve güvenirliği, veri temizliği, kodlama, varsayım kontrolleri, önyargı (bias) kaynakları, etik ve gizlilik,…
Devamı

İçerik Üreticisi 6 Eylül 2025 0

Akademi İçin SPSS ve Excel Karşılaştırmalı Veri Analizi

Akademik araştırmaların veri işleme omurgası; doğru ölçüm, temiz kodlama, uygun analiz ve şeffaf raporlama basamaklarının bir bütün olarak çalışmasına dayanır. Bu bütünlüğü kurarken, araştırmacıların en sık başvurduğu iki yazılım ekosistemi SPSS ve Excel’dir. SPSS, sosyal bilimlerden sağlığa uzanan geniş bir yelpazede, özellikle anket verileri, psikometrik ölçekler, deneysel tasarımlar ve hipotez testleri için uzun yıllardır “endüstri…
Devamı

İçerik Üreticisi 4 Eylül 2025 0

Etiket: karar günlüğü