yeniden üretilebilirlik - Akademi Delisi (Proje Yaptırma)

Akademik Raporlarda Anlamlılık Düzeylerinin Raporlanması

Akademik raporlarda “anlamlılık” yalnızca bir eşik değildir; kanıtın dili, belirsizliğin çerçevesi ve kararın maliyetidir. P-değeri yazıp geçmek, neyin, kim için, hangi koşulda, hangi belirsizlik altında ve hangi pratik eşike göre anlamlı olduğunu açıklamaz. Anlamlılık düzeyinin raporlanması; soru–tasarım–ölçüm–etki büyüklüğü–güven aralığı–öncelik–hata bedeli zincirini görünür kılmayı gerektirir. Bu yazıda, tablo ve formül kullanmadan; fakat örnek olaylar, derin analizler…
Devamı

İçerik Üreticisi 29 Ekim 2025 0

Akademik Yazımda Çok Değişkenli Analizler

Çok değişkenli analizler, tek tek ilişkileri anlatan dar bir koridordan çıkarıp örüntülerin koridorlar arasında nasıl dolaştığını görmemizi sağlar. Bir programa katılımın başarıya etkisini anlatırken, öğrencinin başlangıç düzeyi, erişim olanakları, motivasyon profili, danışmanlık sıklığı ve zamanın ritmi devreye girdiğinde; tek değişkenli bakış susar, çok değişkenli bakış konuşur. Ancak bu konuşma yalnız “model kurma” değildir; soru–tasarım–operasyonalizasyon–varsayım sezgisi–yorum–etik…
Devamı

İçerik Üreticisi 25 Ekim 2025 0

Akademide Betimsel Analiz ile Genel Görünüm Sunumu

Betimsel analiz, akademik metinlerin çoğunda “ısınma turu” gibi görülür: birkaç sayı söylenir, bir–iki basit açıklama yapılır, sonra “asıl” testlere geçilir. Oysa iyi bir betimsel analiz, bütün çalışmanın omurgasını kurar. Hangi verinin nasıl dağıldığını, merkezinin nerede toplandığını, kuyruğunun ne söylediğini, kategorik desenlerin nerede yoğunlaştığını ve zamanın ritminin nasıl aktığını grafiksiz de olsa okurun zihninde resmeder. Dahası,…
Devamı

İçerik Üreticisi 22 Ekim 2025 0

Akademik Tezlerde Boylamsal Veri Analizi

Boylamsal veri analizi, akademik tezlerde “değişimi yakalamanın” en güvenilir yollarından biridir. Fakat bu alan yalnızca “aynı kişiyi tekrar ölçmek” anlamına gelmez; asıl mesele, zamanın dokusunu—ritimleri, eğilimleri, kırılma anlarını, dönemsel dalgalanmaları, bireyler-arası farklı hızları—etik bir üslupla ve karar verdiren bir dille görünür kılmaktır. Boylamsal bakış; eğitimde öğrenme eğrilerini, psikolojide iyileşme ve gerileme döngülerini, sağlıkta tedaviye yanıtın…
Devamı

İçerik Üreticisi 21 Ekim 2025 0

Akademide Ölçek Geliştirme Aşamalarında Veri Analizi

Bir ölçek geliştirmek, yalnızca “soruları yazmak” ya da “bir güvenilirlik katsayısı üretmek” değildir; bir kavramı ölçülebilir bir dünyaya dikkatle ve etik bir biçimde taşımaktır. Bu yolculukta veri analizi, kapıdan içeri girer girmez değil, kapı açılmadan önce başlar: kavramsal çerçevenin inşası, içerik haritasının çıkarılması, uzman yargısının toplanması, pilot çalışmaların planlanması, madde davranışlarının gözlenmesi, ölçeğin iç örgüsünün…
Devamı

İçerik Üreticisi 17 Ekim 2025 0

Akademide Nicel Analiz İçin Uygulamalı Örnekler

Nicel analiz, akademik çalışmaların yalnızca “istatistiksel testler” bölümünden ibaret değildir; sorudan modele, ölçümden yoruma, belirsizlikten karara uzanan bütün bir düşünme zinciridir. İyi bir nicel çalışma; veriyi toplamadan önce araştırma tasarımını netleştirir, ölçüm düzeylerini tanımlar, varsayımları düşünür, duyarlılık senaryolarını planlar, etik dil ve yeniden üretilebilirlik ilkeleriyle raporlar. Bu yazı, farklı disiplinlerden alınmış uygulamalı sahneler üzerinden, akademide…
Devamı

İçerik Üreticisi 15 Ekim 2025 0

Akademik Raporlarda Güven Aralıklarının Belirtilmesi

Akademik metinlerde sayılar yalnızca “bir nokta tahmini” olarak bırakıldığında, gerçeği olduğundan daha kesin gösterme tehlikesiyle karşı karşıya kalırız. Oysa bilim, belirsizlikle birlikte düşünme cesaretidir. İşte bu nedenle güven aralıkları, araştırma raporlamasının omurgasında yer alır: Okura “tahminimizin etrafında makul olarak hangi değerler gezinir?” sorusunun dürüst bir yanıtını verir. Güven aralıkları, bir çalışmanın tekrar edilebilirliğini, genellenebilirliğini ve…
Devamı

İçerik Üreticisi 10 Ekim 2025 0

Akademik Tezlerde SPSS ile Temel Test Uygulamaları

Lisansüstü tezlerde veriyi yalnızca “analiz etmek” yetmez; asıl mesele, araştırma sorusunu doğru teste çevirmek, varsayımları düşünmek, raporlama dilini akademik standartlarla hizalamak ve bulguyu pratik önem ile bağlamlandırmaktır. SPSS, bu yolculukta butona basınca sonuç veren bir “sihirli kutu” değildir; aksine, karar defteri tutmayı, ölçüm düzeyini tanımayı, eksik verinin gölgesini görmeyi ve anlatıyı etik bir üslupla kurmayı…
Devamı

İçerik Üreticisi 8 Ekim 2025 0

Akademide Sınıflandırma Algoritmalarının Kullanımı

Akademide sınıflandırma, verileri belirli kategorilere ayırarak karar verme süreçlerini hızlandıran, öngörü gücünü artıran ve araştırmaların uygulama değerini yükselten temel bir makine öğrenmesi (ML) problemidir. Tıp alanında bir hastanın klinik bulgularına göre “riskli/riskli değil” şeklinde ayrılması, eğitimde öğrencilerin “destek gerekebilir/gerekmez” şeklinde taranması, psikolojide anket maddelerinin “semptom var/yok” sınıflarına kodlanması, sosyolojide metinlerin “nefret söylemi/eleştirel söylem/nötr” biçiminde etiketlenmesi;…
Devamı

İçerik Üreticisi 7 Ekim 2025 0

Akademik Yazılarda Veri Analizi Bölümüne Giriş

Bir akademik metnin en kritik dönemeçlerinden biri, Veri Analizi bölümüdür. Yöntem kısmında araştırmanın iskeleti çizilir; bulgular kısmında sayılar sahneye çıkar; tartışmada ise sonuçlara hayat verilir. Fakat bu sahneler arasındaki en hassas köprü, verinin nasıl düşünüldüğünü, hangi kararlarla işlendiğini ve hangi sınırlar içinde yorumlandığını görünür kılan Veri Analizi bölümüdür. Bu bölüm, yalnızca “hangi testler yapıldı” listesinden…
Devamı

İçerik Üreticisi 6 Ekim 2025 0

Akademi Dünyasında Veri Analizine Yönelik Eğilimler

Akademinin veri analizi pratiği, yalnızca yeni istatistiksel tekniklerin ortaya çıkmasıyla değil; etik–hukuki çerçeveler, açık bilim standartları, hesaplama altyapıları, yapay zekâ (YZ) ve büyük dil modelleri (LLM), yeniden üretilebilirlik ve bilimsel bütünlük gibi çok katmanlı dinamiklerle birlikte evriliyor. Bugün bir tezin veya makalenin “iyi” sayılması, sadece p-değeri veya model performansıyla değil; kanıt mimarisinin şeffaflığı, veri–kod–rapor zincirinin…
Devamı

İçerik Üreticisi 2 Ekim 2025 0

Akademide Sosyal Anket Verilerinin Analizi

Sosyal bilimlerde anket, karmaşık toplumsal olguları geniş örneklemler üzerinden ölçülebilir hâle getiren en yaygın araçlardan biridir. Ancak anketi “sormak” ve “yanıt toplamak” işin yalnızca görünen yüzüdür; akademik değeri belirleyen asıl aşama, verilerin bilimsel güvenirlik ve geçerlilik ilkelerine uygun biçimde analiz edilmesi ve yorumlanmasıdır. Bu yazı, akademide sosyal anket verilerinin analizine adım adım, derinlikli ve uygulamaya…
Devamı

İçerik Üreticisi 1 Ekim 2025 0

Akademik Çalışmalarda Güvenilir Analiz Raporları Hazırlama

Akademik bir çalışmanın değeri, yalnızca ileri istatistiksel teknikler veya karmaşık modellerle değil, raporun güvenilirliği ve okurun ikna edilme süreciyle ölçülür. Güvenilir bir analiz raporu; şeffaf yöntem anlatısı, yeniden üretilebilir iş akışı, uygun metrik ve belirsizlik iletişimi, etik ve gizlilik uyumu, okunabilir dizgi ve tipografi, eleştirel duyarlılık analizleri ve politik/klinik/kurumsal pratik önemi aynı çatı altında toplar.…
Devamı

İçerik Üreticisi 29 Eylül 2025 0

Akademide Anket Verilerinde Tematik Kodlama

Anket araştırmalarında açık uçlu sorular, katılımcıların kendi kelimeleriyle duygu, düşünce ve deneyimlerini ifade etmelerine izin vererek nicel verilerin kaçırdığı incelikleri yakalar. Ancak bu anlatılar, araştırma sorusuna uygun anlam kategorilerine dönüştürülmediği sürece, raporda yalnızca etkileyici alıntılardan ibaret kalır. Tematik kodlama, açık uçlu yanıtları sistematik biçimde tema–alt tema–örnek alıntı üçgeniyle yapılandırarak; nicel analizle köprü kurar, politika ve…
Devamı

İçerik Üreticisi 28 Eylül 2025 0

Akademik Projelerde Veri Toplama ve Kodlama Süreci

Akademik bir projenin bilimsel doğruluğu, çoğu zaman analiz aşamasında değil, veri toplama ve kodlama aşamasında kazanılır veya kaybedilir. Alan notlarının nasıl alınacağı, anket maddelerinin nasıl yapılandırılacağı, örneklem planının gerçeğe uygunluğu, laboratuvar veya saha ölçümlerinde ölçüm hatasının nasıl azaltılacağı, etik ve gizlilik protokollerinin nasıl uygulanacağı, verilerin dijitalleştirilirken hangi kod sistemlerinin kullanılacağı… Tüm bu kararlar, sonraki istatistiksel…
Devamı

İçerik Üreticisi 26 Eylül 2025 0

Akademik İçeriklerde Veri Sınıflandırma Teknikleri

Akademik dünyada “sınıflandırma”, yalnızca makine öğrenmesi derslerinde anlatılan bir algoritma ailesi değil; bilimsel iddianın düzeni ve kanıt mimarisinin omurgasıdır. Bir makaleyi konu alanlarına ayırmaktan, derlemelerde çalışma türlerini (RCT, kohort, olgu-kontrol) sınıflamaya; öğrencilerin açık uçlu yanıtlarını başarı düzeyine göre etiketlemekten, hasta notlarını ICD kodlarına eşlemeye; politika belgelerini içerik türüne, tezleri disipline, ölçek maddelerini alt boyutlara yerleştirmeye…
Devamı

İçerik Üreticisi 22 Eylül 2025 0

Akademide Sosyal Medya Verilerinin Analizi

Sosyal medya verileri—tweet’ler, gönderiler, yorumlar, beğeniler, yeniden paylaşımlar, ağ bağlantıları, etiketler ve hatta “görüntülenme” gibi türeyen göstergeler—akademik araştırmalarda giderek daha merkezi bir konuma yerleşti. Eğitimden sağlığa, siyasetten ekonomiye, afet yönetiminden kültürel çalışmalara kadar geniş bir yelpazede davranış, duygu, etkileşim ve bilgi yayılımı inceleniyor. Ancak bu veriler, ölçme hataları, örnekleme çarpıklıkları, bot etkinliği, platform algoritmaları ve…
Devamı

İçerik Üreticisi 21 Eylül 2025 0

Akademi İçin SPSS ve Excel Karşılaştırmalı Veri Analizi

Akademik araştırmaların veri işleme omurgası; doğru ölçüm, temiz kodlama, uygun analiz ve şeffaf raporlama basamaklarının bir bütün olarak çalışmasına dayanır. Bu bütünlüğü kurarken, araştırmacıların en sık başvurduğu iki yazılım ekosistemi SPSS ve Excel’dir. SPSS, sosyal bilimlerden sağlığa uzanan geniş bir yelpazede, özellikle anket verileri, psikometrik ölçekler, deneysel tasarımlar ve hipotez testleri için uzun yıllardır “endüstri…
Devamı

İçerik Üreticisi 4 Eylül 2025 0

Etiket: yeniden üretilebilirlik